1. Phạm vi áp dụng
– Kỹ thuật được áp dụng cho các vùng sản xuất xoài Đài Loan tại các tỉnh phía Bắc và nơi khác có điều kiện tương đương.
– Giống xoài: Đài Loan.
2. Nội dung
2.1. Yêu cầu kỹ thuật
2.1.1. Yêu cầu về nhiệt độ
– Vì xoài là giống cây nhiệt đới nên phát triển tốt ở mức nhiệt cao, có khả năng chịu nhiệt lên đến 40 – 450C tùy giống. Tuy nhiên, nhiệt độ lý tưởng nhất cho sự phát triển của xoài là khoảng 23 – 280C. Nên tránh việc trồng xoài ở những vùng mưa nhiều, thời tiết lạnh quanh năm, hoặc bắt đầu mùa vụ vào đúng thời điểm thời tiết diễn biến cực đoan như sương muối, rét đậm, rét hạn.
– Bạn nên tiến hành trồng xoài vào giai đoạn đầu mùa mưa vì thời điểm này thời tiết thường khá phù hợp, lại có thể tranh thủ lượng nước tưới tự nhiên. Bên cạnh đó, trong trường hợp bạn hoàn toàn chủ động về điều kiện tưới tiêu thì có thể trồng xoài quanh năm.
2.1.2. Yêu cầu về đất trồng
– Đặc tính của đất được hình thành bởi các loại chất và tỉ lệ của chúng trong đất trồng. Đây cũng chính là những loại chất dinh dưỡng mà cây xoài sẽ hấp thụ trong suốt quá trình phát triển và ra quả. Vì vậy, chỉ có những loại đất trồng phù hợp mới có thể giúp cây phát triển khỏe mạnh, cho nhiều trái và trái có chất lượng tốt.
– Các loại đất phù hợp để trồng xoài bao gồm đất pha cát, đất đỏ bazan, đất vàng, đất phù sa, đất feralit, đất xám,… Trong đó, đất pha cát là loại đất có thể đem đến hiệu quả tốt nhất. Ở những khu vực trồng xoài, lớp đất canh tác phải có độ dày tối thiểu là 1.5m. Các mạch nước ngầm nên cách mặt trên 2.5m. Độ pH của đất nên được duy trì trong khoảng 5.5 – 7.0, nếu độ pH nằm ngoài khoảng này thì cần tiến hành các biện pháp cải tạo phù hợp trước khi trồng xoài.
2.2. Kỹ thuật trồng và chăm sóc
2.2.1. Chuẩn bị đất trồng
– Khu vực đất trồng xoài nên được kiểm tra và xử lý phù hợp để tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của cây. Một số công việc cần thực hiện:
+ Dọn toàn bộ cỏ, rác trên bề mặt.
+ Xới đất để tạo độ tơi xốp.
+ Thực hiện các biện pháp cải tạo đất: sử dụng các phương pháp để kiểm tra, cải thiện độ pH cho phù hợp, trồng thêm một số loại cây họ đậu để tăng độ đạm.
+ Đào các hố trồng với kích thước 60 x 60 x 60 cm, bón vào tứng hố 20 – 30 kg phân chuồng +1 kg lân + 0.1 kg Kali + 0.5 kg vôi bột và tưới một lượng nước vừa đủ sau đó lấp đất lại.
– Ngoài ra, cần lưu ý rằng nếu trước đó, khu đất được dùng để trồng các loại cây lâu năm khác thì nên để đất được nghỉ trong tối thiểu nửa năm rồi mới bắt đầu trồng xoài.
2.2.2. Mật độ – khoảng cách trồng
Trồng xoài vào đầu mùa mưa, từ tháng 5 – 7 để có đủ nước tưới trong giai đoạn đầu. – Khoảng cách trồng tùy vào độ màu mỡ của đất, nhưng mật độ thường là 6 x 6m hay 8 – 9m/cây. Có thể trồng theo hình vuông. Nếu trồng xoài ĐT-15 mật độ 3 x 3m/cây song phải tạo tán thường xuyên. Tuy nhiên, ở những vùng cao nên trồng thưa để cây có tán lớn, tuổi thọ cao.
2.2.3. Giống trồng
Khi trồng nên chọn giống ghép, cây phải khỏe mạnh, sạch bệnh, đúng giống. Vị trí ghép cách gốc từ 15 – 20cm, chiều cao cây 50 – 70cm tính từ mặt bầu lên.
2.2.4. Làm đất và đào hố trồng:
Đào hố kích thước khoảng 60 x 60 x 60 cm, mỗi hố trộn 30 – 50 kg phân hữu cơ đã hoai mục và 0,5kg vôi bột, 0,5kg lân và 1 muỗng cà phê phèn xanh vào lớp đất mặt. Cho tất cả các hỗn hợp này xuống hố để từ 20 – 30 ngày mới trồng. Khi trồng trộn thêm khoảng 2kg phân hữu cơ vi sinh/gốc.
2.2.5. Kỹ thuật trồng:
a. Đào hố và bón phân lót
Bón phân lót cho 1 hố: 20 – 30kg phân chuồng mục + 1 – 2kg super lân + 0,1kg kali + 0,3 – 0,5kg vôi bột. Trộn đều phân với đất, lấp bằng miệng hố (công việc này làm xong trước khi trồng khoảng 1 tháng).
b. Cách trồng
Đào một hốc nhỏ ở chính giữa hố, rạch bỏ túi bầu nilon và đặt bầu cây vào giữa hố, lấp đất vừa bằng cổ rễ, nén chặt xung quanh. Sau đó cắm 2 cọc chéo chữ X vào cây và buộc dây để tránh lay gốc làm chết cây. Sau khi trồng tủ xung quanh gốc bằng rơm, rác mục và tưới nước giữ ẩm cho cây liên tục trong một tháng đầu để tạo độ ẩm cần thiết cho rễ phát triển.
2.2.6. Kỹ thuật chăm sóc cây xoài Đài Loan:
2.2.6.1. Kỹ thuật chăm sóc định kỳ:
Tưới nước: cần cung cấp đủ nước cho cây nhất là trong mùa khô, khi trái đang lớn và lúc quả sắp chín. Phòng trừ cỏ dại: Phủ gốc chè bằng cỏ, rác, cây phân xanh… để hạn chế cỏ dại; xới phá váng sau mỗi trận mưa to. Làm cỏ vụ xuân tháng 1 – 2 và vụ thu tháng 8 – 9, xới sạch toàn bộ diện tích một lần/vụ; một năm xới gốc 2 – 3 lần.
2.2.6.2. Kỹ thuật cắt tỉa, tạo hình:
– Cây xoài là loại cây ra hoa đậu trái ở đầu cành, tạo tán tròn đều nhận ánh sáng từ mọi phía sẽ thuận lợi cho việc ra hoa đậu trái. Khi cây có chiều cao 1m cắt tỉa cành chỉ để lại chiều cao khoảng 0,8m, cây phát triển 5 – 7 cành mới cắt chỉ để 3 cành khung tỏa đều 3 hướng làm cành cấp I. Khi cành cấp I dài 0,5 – 0,8m tỉa tiếp và chỉ để lại 3 cành làm cấp II và từ cành cấp 2 chỉ tỉa để lại 3 cành cấp III. Sau đó ngưng tỉa để cây phát triển tự nhiên, lúc này cây sẽ có bộ khung vững chắc và tán sẽ phát triển theo dạng tròn.
– Hàng năm sau khi thu hoạch nên cắt tỉa bỏ cành sâu bệnh, cành khuất trong tán, cành mất cân đối, để cây thông thoáng. Việc tỉa cành nên làm ngay sau khi thu hoạch trái để dễ dàng xử lý cây ra hoa.
2.2.6.3. Kỹ thuật bón phân cho cây xoài Đài Loan:
– Giai đoạn cây tơ bón 100 – 150 gram phân NPK 20-20-15+TE/gốc/lần. cây con năm đầu tiên nên pha phân vào nước tưới 2 tháng/lần.
– Giai đoạn cây lớn, khi cây cho trái gia tăng lượng phân bón sau khi thu hoạch để cây đủ sức nuôi trái năm sau.
– Trên đất màu mỡ không nên bón nhiều phân ure cho cây.
– Ở một số loại xoài bón nhiều phân ure, Kali trái bị nứt, có vị chát. Gặp trường hợp này bón thêm vôi, CaSO4.
– Cắt tỉa cành bị sâu bệnh và cành vượt tránh lây lan dịch bệnh.
2.3. Phòng trừ sâu, cỏ dại
2.3.1. Phòng bệnh hại:
– Bệnh thán thư: Bệnh làm thối đen hoa, rụng hoa, thối đen trên quả. Dùng Benlat C hoặc Score 250 EC phun từ khi hoa nở đến 2 tháng sau với 7 ngày phun 1 lần, sau đó 1 tháng phun 1 lần.
– Bệnh phấn trắng: Xâm nhiễm và gây hại lá, hoa, quả đặc biệt là hoa và chùm hoa. Dùng Rhidomila MZ 72WP, Anvil 5SC,…
– Bệnh muội đen: Do bài tiết của rệp, dùng: Bassa 50 EC, Trebon 2,5 EC và có thể phun các loại thuốc trừ nấm có gốc đồng,…
– Bệnh cháy lá: Bệnh phát triển trong mùa mưa, gây hại chủ yếu trên lá. Phòng trừ bằng cách cắt bỏ lá bệnh, phun thuốc Rhidomil MZ 72 WP, Kasumin 2L,…
– Bệnh thối đọt: Do nấm Dipldia Natalensis phá hại trên cành, lá, trái. Cành non xuất hiện đốm sậm màu lan dần nên lá. Lá cũng bị biến sang màu nâu, bìa lá cuốn lên trên. Có thể thấy mủ chảy trên các cành bị bệnh. Chẻ dọc cành bị bệnh có thể thấy bên trong có các sọc nâu do các mạch dẫn nhựa bị hư. Bệnh phát triển mạnh lúc độ ẩm không khí cao, lan nhanh trong mùa mưa. Trên trái, vùng vỏ quanh cuống trái bị úng sậm màu, sau đó lan rộng thành vùng đen tròn, sau 2-3 ngày có thể gây thối trái.
– Cách phòng trị: dùng Boocđô phun định kì lúc phát hiện bệnh. Ở trái có thể nhúng vào dung dịch hàn the (borax) pha loãng ở nồng độ 0,06%.
2.3.2. Phòng trừ sâu hại:
– Sâu đục thân, đục cành: Dùng bẫy đèn bắt sâu trưởng thành, tiêm vào lỗ những loại thuốc có tính xông hơi mạnh hoặc nội hấp như: Actara 25 WG, Padan 95SP, bịt lỗ bằng đất sét để diệt sâu non.
– Rầy xanh: Rầy tiết dịch gây bệnh mùa nóng, làm xoài kém phát triển. Thời gian hại mạnh từ tháng 10 năm trước đến tháng 6 năm sau. Dùng Bassa 50 EC, Trebon 2,5 EC, Supracide 40 EC, Song mã 24,5 EC,…
– Ruồi đục quả: Ruồi đục vào quả lúc vỏ quả già, đẻ trứng dưới lớp vỏ, sâu non ăn thịt quả gây thối, rụng quả. Dùng Sherpa 25 EC, Lục Sơn 0,26 DD, Padan 95 SP.
2.4. Thu hoạch và xử lý sau thu hoạch
Khi quả già, vỏ quả hồng sáng, độ chín đặc trưng của giống thì thu hoạch. Nên thu hái vào lúc trời râm mát, khô ráo. Quả thu hái về cần phân loại. Nếu vận chuyển đi xa thì đóng vào sọt hoặc thùng không quá 5 lớp (đóng sọt phải có lót rơm hoặc giấy giữa các lớp quả). Sau khi thu hoạch vệ sinh xung quanh tán cây, cắt tỉa cành già, cành sâu bệnh./.
Xoài Đài Loan
